De raad is het hoogste orgaan van de gemeente. Net zo goed als dat de Staten het hoogste orgaan van de provincie zijn. Maar wat betekent dat in de praktijk? Het Periklesinstituut helpt raden en Staten zich te ontwikkelen in een politiek bestuursorgaan waar door het bespreken van meningsverschillen, richting wordt gegeven aan politiek beleid.
- Versterk de rol van de volksvertegenwoordiging
- Vergroot de interactie in vergaderingen
- Gebruik het vergadermodel beter
- Grip op en begrip van de gemeentefinanciën
- Maak volksvertegenwoordigers weerbaarder voor agressie
- Verhoog de aandacht voor integriteit in het politieke ambt
Democratie is een samenwerking van mensen die elkaar bestrijden, schreef Gaston Durnez eens. Wanneer politici het met elkaar oneens zijn – én over die meningsverschillen met elkaar het gesprek aangaan – is politiek op z’n best. Dat gaat niet alleen over formele afspraken van de vergaderstructuur, je kunt de structuur immers niet los zien van de vergadercultuur en je moet óók rekening houden met de (vergader)vaardigheden.
Daarnaast vraagt het volksvertegenwoordigende ambt een veilige omgeving waar men zich op z’n gemak voelt om zijn of haar soms contraire mening te vertolken én, tot slot, moet men zich bewust zijn van de dilemma’s van verschillende belangen die je als volksvertegenwoordiger hebt.
Samen verantwoordelijk voor een betere besluitvorming
Het Periklesinstituut ondersteunt gemeenten en provincies met korte bijeenkomsten of langere trajecten bij het verbeteren van de politieke besluitvorming. Daarin onderscheiden zich steeds drie thema’s: het versterken van de kaderstellende rol, het vergroten van de interactie in de vergaderingen en een beter gebruik van het vergadermodel.
Daarnaast besteden we veel aandacht aan de bestuurlijke verhoudingen en de duale samenwerking in het gemeente bestuur. En aan de groepsdynamiek van de raadsleden onderling. Invoelbare en inzichtelijke besluiten nemen is immers een gezamenlijke verantwoordelijkheid.
Grip op de begroting
Een goede begroting is het begin van de hele volksvertegenwoordiging. In onze programma’s laten we de raden en Staten zien dat het hebben van een goede begroting begint met een goed kaderstellend debat bij de voorjaarsnota. We leren ze te werken met de verschillende financiële rapportages en documenten — en hoe ze daar hun bestuurlijke rol mee versterken. We helpen de auditcommissie om sturing te geven aan de wijze waarop financiële rapportages tot stand komen én grip te houden op de grotere projecten.
Met onze werkhulp ‘Hoe vind ik geld voor mijn voorstel?’ leren ze hun eigen weg door de financiële documentatie te vinden. Waarmee we ook willen voorkomen dat het bij de begroting alleen maar over geld gaat.
Werken zonder last
Goede politieke besluitvorming vraagt ook een veilige omgeving om zo goed mogelijk met elkaar van mening te verschillen. We besteden aandacht aan de veilige omgeving door raadsleden en Statenleden bewust te maken van de dilemma’s van integriteit.
Helaas worden nog veel raadsleden, Statenleden en andere politieke ambtsdragers geconfronteerd met beledigingen, bedreigingen, intimidatie of zelfs geweld. Het Periklesinstituut ontwikkelde een programma om hen meer weerbaar te maken voor deze schaduwzijde van het politieke ambt.