Voor griffiers

Heb je vragen, of worstel je met kwesties of dilemma’s over het functioneren van onze lokale democratie? Het Periklesinstituut denkt graag met je mee. Heb je een korte adviesvraag, bijvoorbeeld over het organiseren van vergaderingen, aanpassingen in het reglement van orde, plegen van interventies, mogelijke integriteitskwesties of -dilemma’s, bestuurlijke verhoudingen, wettelijke mogelijkheden, enzovoorts, dan is het Perikles consultabonnement wellicht iets voor jou.

Het Periklesinstituut is een kennisinstelling voor de lokale democratie. Wij bieden, verzamelen en ontwikkelen kennis voor het volksvertegenwoordigende ambt en democratische besluitvorming. We werkten in de afgelopen jaren met meer dan 100 gemeenten en provincies aan het vergadermodel of aanpassingen van het Reglement van Orde. We stonden griffiers, burgemeesters, commissarissen en dijkgraven bij met het vormen van een oordeel over gemeentewettelijke kwesties of mogelijke integriteitsschendingen.

Hoe werkt het?

Je kunt ons benaderen voor vragen over het organiseren van vergaderingen, aanpassingen in het reglement van orde, plegen van interventies, mogelijke integriteitskwesties of -dilemma’s, bestuurlijke verhoudingen, wettelijke mogelijkheden, enzovoorts. Kortom, we helpen graag bij het organiseren van de parlementaire democratie.

Het abonnement werkt als een strippenkaart, die je in staat stelt om een adviesvraag aan het Periklesinstituut voor te leggen, of een consult te voeren. John Bijl, of — afhankelijk van het onderwerp van je vraag — een van de andere specialisten van het Periklesinstituut, kunnen je op deze wijze snel van advies voorzien zonder dat daar een nieuw traject voor op moet starten.

De strippenkaart kent twee varianten, vijf strippen en tien strippen. Voor beiden geldt dat elke strip je recht geeft op een advies van of een consult met een specialist van het Periklesinstituut, van ongeveer 30 à 45 minuten. Van elk advies krijg je de uitwerking per e-mail toegestuurd, eventueel met aanvullende informatie of leestips.

Wat kost het?

Voor beide varianten geldt een tarief van € 120 per strip (ex BTW). Beide strippenkaarten zijn onbeperkt geldig. Bij het afnemen van de tien-strippenkaart krijg je als gemeente of provincie bovendien 10% korting op ons reguliere trainingsaanbod, totdat de strippenkaart vol is. Deze korting geldt alléén voor trainingen en bijeenkomsten waarop onze standaardtarieven van toepassing zijn, speciale campagnes zoals bijvoorbeeld onze inwerkprogramma’s vallen hier niet onder.

Indien er uit het advies of consult aanvullende werkzaamheden voortvloeien, worden daar separaat afspraken over gemaakt, uiteraard afhankelijk van de aard van deze werkzaamheden.

’s Ochtends eerst een echtpaar feliciteren met een gouden huwelijk. Daarna overleg met de lokale ondernemers over het versterken van de aantrekkelijkheid van de gemeente. Dan de de pers te woord staan over een naar incident. En ’s avonds natuurlijk de raadsvergadering in goede banen leiden.

• Krachtig en authentiek spreken in het openbaar
• Met gezag constructieve politieke vergaderingen leiden
• Help in het gemeentebestuur integriteit op de agenda te houden

Het burgemeesterschap is veelzijdig — en veeleisend. Of het nu om de voorzitter van de raad gaat, of het eenhoofdig bestuursorgaan, het Periklesinstituut helpt burgemeesters graag zich in hun functie te versterken. We helpen bij het spreken in het openbaar, ongetwijfeld de belangrijkste competentie van een burgemeester, of bij het kundig en keurig kunnen voorzitten van de raadsvergaderingen.

Als laatste ondersteunen we de burgemeester ook in de andere vormen van het voorzitter van de raad zijn: de burgemeester heeft positie en mogelijkheden om op verschillende manieren met de raad en andere spelers te werken aan een constructieve bestuurs- en politieke cultuur.

 

Met training, coaching en onze bijeenkomsten helpen we burgemeester in het invulling geven van hun bijzondere verantwoordelijkheid de integriteit van de gemeente te bevorderen. Met onze onderzoeken staan we de burgemeester bij in het helder krijgen van een feitenrelaas of het komen tot een oordeel.

Een van de meest opvallende kanten aan het burgemeestersvak is de zichtbaarheid. Waar je ook bent, wat je ook zegt, en hoe groot het gezelschap, het is al gauw de burgemeester die aan het woord is.

• Authentiek en op eigen wijze betogen en spreken
• Krachtig en gestructureerd spreken in lastige situaties
• Boodschapvast optreden in interview of vraaggesprek

Met verschillende programma’s voor verschillende momenten helpt het Periklesinstituut burgemeesters beter worden in hun vakbekwaamheid als spreker. Met het hanteren van gespreksstructuren worden toespraken en lezingen, van kleine openingen tot grote bijeenkomsten helder en meer memorabel. Ook wanneer dat onverhoopt niet voor publiek maar met een videoboodschap moet.

We helpen met oefening en interviewtechnieken om ook in een stevig vraaggesprek de juiste antwoorden te vinden én bij je eigen verhaal te blijven. In onze twee daagse masterclass Stijlvast spreken in zorgelijke situaties leren we je een persoonlijke spreekstijl te ontdekken om effectief en authentiek te blijven in situaties waar de ogen zeker op de eerste burger zullen zijn gericht.

Deelnemen?

Deze bijeenkomsten en trainingen worden georganiseerd met bijvoorbeeld de burgemeesterskring of met andere collegeleden. Neem vrijblijvend contact op voor de mogelijkheden.

Tijdens de raads- of Statenvergaderingen zijn alle ogen op jou gericht. Terwijl je als technisch voorzitter er juist voor moet zorgen dat de vergadering over de raads- of Statenleden en hun standpunten gaat. Toch moet je soms met zachte, soms het hardere hand de vergaderdeelnemers wijzen op de orde en op hun verantwoordelijkheid een goed besluitvorming te verzorgen.

• Orde handhaven zonder hiërarchie te gebruiken
• Sturen op de effectiviteit van de vergadering én de gevraagde beslissing
• Doelgerichter vergaderen door grip op het vergadermodel
• Interveniëren zonder te corrigeren
• Stimuleren van een gezonder vergadersfeer
• Ontwikkelen van authentieke autoriteit

Het Periklesinstituut ontwikkelde een programma speciaal voor voorzitters van politieke vergaderingen. Deze openbare overleggen waar juist meningsverschillen moeten worden uitgesproken zodat ook de publieke tribune goed snapt wat er is afgewogen, zijn immers onvergelijkbaar met alle andere soorten vergaderingen.

Onze trainingen en programma’s worden georganiseer door alle voorzitters in het politieke besluitvormingsproces. De burgemeester of Commissaris van Koning, maar ook met de commissievoorzitters van de raad of Staten zelf. Zo zorgen we ervoor dat de hele besluitvormingsketen beter wordt van het beter voorzitten. Ook wanneer dit samengaat met reglementaire veranderingen zoals aanpassing of invoering van spreektijd of adaptatie van een nieuw vergadermodel.

Daarnaast bieden we de mogelijkheid tot observatie van de voorzitter met persoonlijke coaching en begeleiding. Zo helpen we voorzitters op een persoonlijke wijze in het versterken van hun gezag en hun vermogen om niet alleen de orde te handhaven, maar de vergadering naar een hoger niveau te tillen.

Deelnemen?

Observatie en coaching is wordt gepland op individuele basis. Onze bijeenkomsten en trainingen kunnen worden georganiseerd met bijvoorbeeld de burgemeesterskring of met de commissievoorzitter van uw gemeenteraad. Meer weten? Neem gerust contact op om de mogelijkheden te verkennen?

Het staat er in de wet niet eens heel hard, maar in de praktijk wordt de burgemeester al snel als hoeder van de gemeentelijke integriteit gezien. Hij reikt de gedragscode uit aan nieuwe raadsleden en bij enige twijfel is hij toch vaak de eerste waar een wethouder of raadslid mee wil praten. Maar ook wanneer er écht iets aan de hand is – of slechts de schijn ervan – kijkt iedereen naar de burgemeester.

• Help in het gemeentebestuur integriteit op de agenda te houden
• Krijg dilemma’s van individuele gemeentebestuurder helder
• Kom tot een helder en afgewogen oordeel over mogelijke schendingen

Integriteit is in onze democratische rechtsstaat een kostbaar goed. Ze is de beste verdediging tegen willekeur in politieke besluitvorming en garandeert een rechtvaardige en gelijkwaardige behandeling van alle ingezetenen door de overheid.

Tegelijkertijd is het in onze parlementaire democratie een kwetsbaar bezit. We laten ons besturen door gelijken en verwachten van hen niet alleen kundigheid, maar ook binding met de gemeenschap. Onze bestuurders hebben vaak kennis van en ervaring in onze samenleving. En meer dan eens een netwerk. De schijn van verstrengeling van verantwoordelijkheden van een bestuurder met banden als lid van de gemeenschap kunnen politici onbedoeld in een lastig parket brengen.

Bijeenkomsten voor de raad

De burgemeester heeft een belangrijke taak gekregen in het blijvend scherp houden van het lokaal bestuur. We helpen de burgemeester graag bij het belang van integriteit bij gemeentebestuurders op de agenda en tussen de oren krijgen. We ontwikkelden verschillende soorten bijeenkomsten om de dilemma’s van publieke ambt zichtbaar en bespreekbaar te maken. Je vindt onze basis-programma’s hier, we denken uiteraard graag mee voor een invulling die past bij jouw gemeente.

Hoe ijk je een moreel kompas? Met het programma Integriteit van het volksvertegenwoordigende ambt onderzoekt het Periklesinstituut samen met de volksvertegenwoordigers naar hún beleving en betekenis van integriteit. En daarmee hoe ze zélf de integriteit van het openbaar bestuur kunnen beschermen en bevorderen. Bekijk onze programma’s hier.

 

Advies en onderzoek

Daarnaast helpen we de burgemeester zich voor te bereiden op gesprekken met bestuurders. Bijvoorbeeld een van de leden van het gemeentebestuur je benadert met twijfel. Of wanneer je een gesprek op jouw initiatief moet worden georganiseerd. In dergelijke gevallen staan we de burgemeester ook bij in het opstellen van een feitenrelaas of een advies om tot een oordeel te komen. Ook bij twijfel zijn we altijd bereid om hardop mee te denken wat mogelijke vervolgstappen zijn. Neem gerust contact op om de mogelijkheden te verkennen of een kwestie of casus te bespreken.

Aan de knoppen van het beleid zitten, doe je niet zo maar. Enerzijds werk je als politicus samen met een volksvertegenwoordiging aan de kaders voor beleid, tegelijkertijd leg je aan datzelfde orgaan verantwoording af over hoe je dat kader in maatregelen en resultaat hebt weten om te zetten. In de tussentijd vertaal je al die door de politiek gewenste maatschappelijke effecten in mogelijkheden en oplossingen die door ambtenaren en zelfs externe organisaties worden uitgevoerd.

Wethouders en gedeputeerden hebben een soort dualistische dubbelfunctie. Ze adviseren het hoogste orgaan over de uitvoerbaarheid van hun kaders, waar er tegelijkertijd ook enige politieke zeggenschap van hen wordt verwacht. Maar niet te veel, want de raad of Staten wil het wél voor het zeggen houden. Daarnaast werk je in collegiaal verband. Als wethouder of gedeputeerde heb je het niet het alleenrecht. Een goede samenwerking is cruciaal.

Bestuurlijke verhoudingen

Bij het besturen in de politiek komt een hele nieuwe set vaardigheden kijken. Een goed politiek bestuurder moet eerst de raad ‘lezen’ om beleidsuitgangspunten goed te kunnen formuleren. Op die manier ben je in staat voorstellen zo op te stellen dat er precies in staat wat de raad zelf heeft geformuleerd. Niet zelden voelen nieuwe wethouders of gedeputeerden de spagaat van het politiek besturen. Je politieke doelen vertalen in ambtelijk beleid, die tevens op overtuigende wijze te presenteren zijn vanuit maatschappelijk effect.

Het Periklesinstituut helpt de dagelijks bestuurders van de gemeente en de provincie met de ontwikkeling van hun bestuurlijke rol. We laten ze zien hoe je de raad aanmoedigt de beleidskaders te maken, waardoor de verwachtingen voor het door jou uitgevoerde beleid toe nemen.

Communicatieve weerbaarheid

We maken bestuurders communicatief weerbaarder in de media, bij bijeenkomsten met burgers of in de behandeling van moeilijke dossiers. Het vraagt allereerst een goede set omgangsvormen en communicatieve vaardigheden met de raad.

Het Periklesinstituut werkte inmiddels met honderden wethouders, gedeputeerden en andere politiek bestuurders in het verbeteren van hun verbale en non-verbale vaardigheden in en om de raads- of Statenzaal.

Met coaching, begeleiding of training in collegeverband hielpen we ze beter presteren, politiek-strategisch argumenteren, hoe je met framing en priming je beleid verdedigt (of het uit het vuur weet te houden). We maakten ze ook bestuurlijk sterker: hoe je maatschappelijke effecten vertaalt in ambtelijke uitgangspunten (en andersom) en hoe om te gaan met de publieke druk van pers, sociale media en maatschappelijke organisaties.

Politiek bedrijven is geen vak dat je er zomaar bij doet. Het vraagt specifieke vaardigheden — die je in steeds nieuwe situaties toe moet passen. Het Periklesinstituut helpt lokale politici graag beter te worden in lid te zijn van het hoogste orgaan én zo het besturen van de gemeente of provincie.

• Ontspannen presenteren en debatteren
• Omgaan met weerwoord en tegenwerpingen
• Strategisch de raad- of Stateninstrumenten toepassen
• Maak politieke standpunten onvermijdelijk
• Gebruik je tijd beter en werk effectiever
• Lobby en onderhandel scherper

Ondanks dat voor de meesten het raads- of statenlidmaatschap een functie ernaast is, komt er veel bij kijken. Je mening geven over gemeentelijk beleid, nieuwe voorstellen doen, contact houden met burgers, meepraten met bijvoorbeeld welzijnsorganisaties, het aanscherpen van je visie, onderhandelen en natuurlijk debatteren. Het zijn geen kleine dingen en ze vragen zelfs voor mensen met veel ervaring in het openbaar bestuur nieuwe competenties.

De afgelopen jaren trainden de specialisten van het Periklesinstituut al duizenden politici, van waterschap tot Europees Parlement. We zagen alle bestuurlijke lagen die Nederland kent! Onze ervaren trainers helpen je beter speechen, krachtiger argumenteren, scherper onderhandelen, beter vragen stellen en zelfs effectiever twitteren.

We bieden deze trainingen aan voor fracties en – als coaching – voor individuele politici. Het is onze ervaring dat dergelijke vaardigheden het best kunnen worden geleerd en geoefend in de intimiteit van de eigen fractie. Ze vragen een kwetsbare houding die – zeker politici – niet natuurlijk valt in het openbaar en met politici uit een andere partij.

In ons aanbod voor fracties en politici zit een breed spectrum van politieke vaardigheden.

In elke raad- en Statenzaal wordt gedebatteerd. Dat kan variëren van het aannemen van een motie, het duiden van een antwoord van de wethouder of gedeputeerde óf over het besluiten over een beleidsvoorstel. Daarnaast zijn politici steeds in gesprek met hun achterban en andere bewoners. Of het nu op een werkbezoek, tijdens een spreekbeurt op een buurtconferentie of bij een optreden in de media is, je moet een goed verhaal hebben.

Onze trainingen behandelen niet alleen de vaardigheden nodig om overtuigend te zijn, maar ook je rol in de raadsvergadering, het organiseren van je argumenten, het analyseren van de gevraagde beslissing, je rol als lid van het hoogste orgaan en het vergaderproces van beeldvorming – oordeelsvorming – besluitvorming zoals dat in gemeentepolitiek wordt gehanteerd.

Daarbij vinden we het belangrijk dat je de technieken die we behandelen op je eigen manier kunt gebruiken. We helpen je de technieken om overtuigend te zijn je éigen te maken.

We leren je hoe je een goed betoog vormgeeft, de juiste argumenten selecteert en op welke wijze je een politieke opponent van repliek dient zonder je eigen manier van spreken of eigen stijl te verliezen. De meest overtuigende politici zijn immers de meest authentieke politici.

We maken daarvoor gebruik van methoden uit de tijd van Perikles en tot aan moderne wetenschappelijke inzichten, gecombineerd met onze ervaring die we zelf opdeden. Onze trainers waren zelf raads- of Statenlid, griffier of burgemeester. Samen trainden we letterlijk duizenden politici op alle denkbare bestuurlijke niveau’s en in meer dan honderd gemeenten. En, mede door onze rubriek De Mystery Burger in Binnenlands Bestuur, zagen we alleen al in de laatste jaren honderden gemeenteraden vergaderen.

‘Het debat is de zuurstof voor de democratie,’ zei toenmalig Haags burgemeester Wim Deetman eens. Als dat zo is, zijn de argumenten vast de brandstof. Met een met goed argumenten onderbouwt standpunt komt een debat pas echt tot leven. Daarmee, een stevig argumentenpakket is ook de beste voorwaarde voor jouw invloed op de uitkomst van het debat.

Je bent de politiek ingegaan om iets te bereiken voor jouw gemeente of provincie. Om dat je ervan overtuigd bent dat het beter kan of zelfs beter moet. Na je installatie kom je er snel genoeg achter dat het hard werken is om daar ook anderen van te overtuigen.

Met de programma’s Politieke argumentatie laten we je zien hoe je een politieke wens, of een principe, politiek argumentatief onderbouwd. We helpen je om scherp en onderbouwd onder woorden te brengen wat jij wilt bereiken — en daarmee je persoonlijke politieke speerpunten vorm te geven. En die van de hele fractie.

Samen met het college en de burgemeester of commissaris vormt de raad of Staten het gemeente- dan wel het provinciebestuur. De raad of Staten is een bestuursorgaan. De leden ervan zijn bestuurders. Hun mogelijkheden – moties, amendementen, en zelfs het houden van een eerste termijn – bestuursinstrumenten.

Hoewel de plenaire en openbare vergaderingen de meest zichtbare handelingen van de volksvertegenwoordiging zijn, komt er bij het raads- en Staten werk flink wat meer kijken. De bestuurlijke instrumenten vragen kennis van hun werking en gebruik, maar ook inzicht in de effecten ervan op beleid.

Naast het verbeteren van hun debat- en presentatievaardigheden helpt het Periklesinstituut volksvertegenwoordigers met hun bestuurlijke vaardigheden. Hoe gebruik je de instrumenten van de raad of Staten, zoals moties en amendementen? Hoe bepaal je je strategie? Of liever: hoe bepaalt je strategie welke raads- of Stateninstrumenten je inzet?

Daarnaast ondersteunen we fracties bij hun positionering. In de raad of Staten, maar ook in de samenleving. Kies je de rol voor de politieke buitenstaander of wil je juist werken aan je bestuursprofiel? En wat betekent het voor je eigen rol of zichtbaarheid om in een ‘coalitie’ te zitten?

Dergelijke keuzes beïnvloeden strategie, je opstelling rondom de besluitvorming in de raad- of Statenzaal en je effectiviteit in de wandelgangen. Ook daar. Want politiek is té belangrijk om het alleen in de raad- of Statenzaal te voeren.