Raadslid met middelvinger raakt kern van politieke omgangsvormen

Een opgestoken middelvinger. Geen debatbijdrage, geen stemverklaring, maar een foto op Facebook, geplaatst door raadslid Benvenido van Schaik (Leefbaar Rotterdam), gericht tegen een burgerplan voor herontwikkeling van Rotterdam The Hague Airport. Het gebaar is duidelijk, de boodschap onmiskenbaar: ‘Fuck you’. Maar wat zegt het over de staat van het politieke debat?

‘Iedereen heeft het recht om iets te vinden, maar het siert een politicus als hij of zij dat doet met inhoud en niet met gebaren’, zegt John Bijl, directeur van het Periklesinstituut. ‘Dit is niet de manier van communiceren die past bij een lid van het hoogste bestuursorgaan van een gemeente.’ Volgens Bijl is het niet de eerste keer dat zulke incidenten voorkomen: ‘Ik heb ook weleens een middelvinger in de raadzaal gezien. Ook dat valt niet goed te praten.’

De reacties op het bericht zijn verdeeld. Waar Van Schaik stelt dat ‘negentig procent het met hem eens is’ en het gebaar ‘meer met een knipoog’ was bedoeld, noemen collega-raadsleden het ‘ondermaats’, ‘respectloos’ en ‘onwaardig’. Burgemeester Aboutaleb reageerde eveneens afkeurend, maar kreeg daarop een sneer terug van de fractievoorzitter van Leefbaar: het zou hem ‘niets aangaan’.

Een raad die het publieke debat niet weet te verheffen boven de onderbuik, ondermijnt zijn eigen gezag. Natuurlijk mogen raadsleden scherp zijn. Maar wie democratie serieus neemt, weet: inhoud overtuigt, niet houding. En dat geldt ook – of misschien juist – op Facebook.

En juist daarin schuilt de ernst van de situatie. Volksvertegenwoordigers zijn niet alleen gekozen om hun mening, maar ook om hoe zij die inbrengen in het publieke gesprek. Zeker als het gaat om een burgerinitiatief dat volgens de indieners zorgvuldig is onderbouwd. Politieke meningsvorming vraagt tegenspraak, geen wegwuiven. Laat staan met een middelvinger.