‘Geen machtsmisbruik, maar debat’

De helft plus één, maar dan voor jezelf. Gezien het aantal actieve politieke verengingen dat bij gemeenteraadsverkiezingen keislijsten inlevert én de steeds selectiever wordende keizer is het haast ondenkbaar. Toch gebeurde het in Barendrecht, Hilvarenbeek en Zeewolde. Een lokale lijst – respectievelijk Echt voor Barandrecht, HOI Werkt en Leefbaar Zeewolde – verzamelende na de verkiezingen meer dan de helft van de raadszetels. Ook in Hellendoorn haalde één lijst zo’n absolute meerderheid, maar splitste de fractie zich een jaar na de verkiezingen.

In Barendrecht, Hilvarenbeek en Zeewolde gaan deze grote fracties door. Gevaarlijk? ‘Vergelijk het met een scherp keukenmes: je kunt er de lekkerste gerechten mee bereiden, maar je kunt jezelf er ook lelijk  mee in de vingers snijden,’ zegt John Bijl tegen VNG. Hij werkte al met gemeenteraden waar er een de absolute meerderheid had.

De fractie moet er vooral voor zorgen dat de democratie blijft functioneren. Dat betekent tóch het debat aangaan, ook al weet je dat je de meerderheid hebt. ‘Dan maak je vaak dezelfde fout als de politieke tegenstander die je verslagen hebt.’

De grootste zijn betekent ook de kans om te investeren in de bestuurlijke cultuur van de gemeente. Dat doe je niet door alles maar even naar je hand te zetten. ‘Doe je dat wel, dan investeer je alleen maar in wantrouwen in de politiek, en is het snel gedaan met je absolute meerderheid.’ Investeren in de kwaliteit van het politieke debat acht Bijl onontbeerlijk. ‘Blijf als partij vooral het debat aangaan en zorg dat je afwegingen helder en zichtbaar zijn. Zo verwond je niet je vingers, maar benut je de mogelijkheid om als grootste partij echt iets voor elkaar te krijgen.’