Programma van diensten
Hoe moeilijk het ook is om de grijze grenzen van integriteit in het oog te houden, raadsleden hoeven het niet alleen te doen. Wij zien het ook als een verantwoordelijkheid van de gehele raad om elkaar hier scherp op te houden. Immers, gedoe straalt op de héle politiek af.
Om duidelijk te maken hoe een gemeenteraad omgaat met integriteitsdilemma’s of zelfs kwesties, is het fijn om een paar afspraken vast te leggen. Deze afspraken hebben weliswaar geen juridisch afdwingbare status maar zijn uiteraard niet vrijblijvend in hun toepassing. Het zijn onderlinge afspraken gemaakt door de raadsleden zelf — over taak- en rolverdeling én over de procedures hoe te handelen. Zodat er nooit misverstand kan bestaan wie er welke actie moet nemen.
Het Periklesinstituut biedt ondersteuning bij het opstellen van dit Integriteitsconvenant. Wij geloven dat wanneer de gehele raad erbij betrokken is, dit een beter doorleefd document wordt, ook voorkomt het verschillen van inzicht over hoe te handelen én het onderwerp integriteit komt meer prominent als een bespreekbaar thema op de agenda. Ook legt men vast welke rol er van de raadsleden zelf, de raadsorganisaties zoals een presidium, maar ook de griffier en de burgemeester worden verwacht.
Het convenant schetst hoe de raad aankijkt tegen integriteit en geeft weer wat de raadsleden een zorgvuldige werkwijze achten bij eventuele integriteitsdilemma’s, -kwesties en -schendingen. De afspraken zijn weliswaar niet juridisch bindend, maar zeker niet vrijblijvend. Het heeft kracht doordat alle raadsleden met de ondertekening ervan aangeven zich eraan te committeren.
Het programma begint met startbijeenkomst met de hele raad, en eventueel met college, waar we aan de hand van het Meetlintdebat met de raad onderzoeken waar de dilemma’s liggen én waar men vindt dat de grenzen liggen. Deze uitkomst gebruikt een werkgroep van de raad als uitgangspunten voor het opstellen van het Integriteitsconvenant. Deze werkgroep wordt begeleid door een integriteitsdeskundige van het Periklesinstituut. Deze stelt samen met de werkgroep het convenant op.
In twee of drie sessies met de werkgroep gaan we niet alleen in op de vraag hoe te handelen bij mogelijke integriteitsschendingen, we gaan ook op zoek naar waarom dat belangrijk is voor de raad, welke principes en waarden liggen er aan ten grondslag? Aan het eind van deze sessies stellen we het convenant op.
Dit convenant wordt door de werkgroep tijdens een passende plechtige bijeenkomst aan de raad aangeboden. Hiermee heeft de raad niet alleen duidelijke afspraken hoe te handelen bij mogelijke integriteitsschendingen, maar ook een helder beeld van de taak- en rolverdeling. De slotbijeenkomst wordt afgesloten met adviezen, tips en casusmateriaal om het thema integriteit met enige regelmaat op de agenda te houden.
Twee of drie sessies met werkgroep
Plenaire start- en slotbijeenkomst
Startbijeenkomst twee uur, slotbijeenkomst één uur. Twee (of drie) sessies van anderhalf uur met werkgroep
Cases om mee te oefenen
Adviezen en tips om het thema integriteit op de agenda te houden
Aan het eind van het traject ligt er een integriteitsconvenant passend bij de cultuur van de raad