Duidingsbijeenkomst

Iedereen die een keer verkiezingen heeft meegemaakt, weet dat men niet kan wachten om de eerste reacties van gekozenen te horen. Bij de eerste uitslagen wordt menig lijsttrekker direct door een journalist de microfoon onder de neus geduwd.

Die behoeft aan analyse is wel te begrijpen. Allereerst is het – net als bij voetbal – gewoon aardig om te horen hoe de spelers de wedstrijd hebben ervaren. Zijn ze tevreden of teleurgesteld? Vinden ze dat ze gekregen hebben wat hebben verdiend? Maar vooral stelt men de vraag: hoe nu verder? Geen gekke vraag. Hoezeer met allerlei peilingen en opinies de verkiezingsuitslag in zekere mate voorspelbaar is, is alles daarna dat soms niet.

Doel en opzet

Met het een zogeheten Duidingsdebat of Duidingsbijeenkomst worden nieuw gekozen politici gevraagd enig inzicht te geven in de vervolgstappen. Wie neemt het initiatief voor de informatie? Hoeveel informatieronden verwacht men? Wie gaan die leiden? Wordt er op een breed college ingestoken of is een smalle basis ook oké? Komt er een ‘zakencollege’ of moet de opdracht ‘meer politiek’ worden? En welk profiel van de aan te stellen bestuurders hoort daarbij? Kortom: welke bestuurscultuur wil men hebben?

Meer weten over een duidingsdebat? Het Periklesinstituut verzorgde er al enkele. [ Lees meer > ]

Zo’n duidingsbijeenkomst wordt meestal direct na de verkeringen georganiseerd, soms een of twee dagen later. Hoewel een onderhandeling over een coalitie of over een bestuursprogramma haast per definitie iets is wat zich niet in de vaak onveilige openbaarheid afspeelt, kan een duidingsbijeenkomst wel enige helderheid scheppen over het formatieproces.

Programma

We lezen ons in in verkiezingsprogramma’s van de deelnemende partijen of kieslijsten en volgen de (hoogtepunten van) de campagne. Voorafgaand aan de verkiezingen organiseren we een korte bijeenkomst met alle deelnemende fracties. In dit voorgesprek vragen we de deelnemers hoe zij het duidingsdebat zien, welke opbrengst of resultaat ze verwachten én maken we afspraken over de orde. Van dat gesprek komt een kort verslag waar de hoofdlijnen van het duidingsdebat in zullen staan.

Tijdens het duidingsdebat zelf zorgen de gespreksleiders van Periklesinstituut voor een heldere bijeenkomst door de deelnemers te bevragen op het proces (en de inhoud van de onderhandelingen achterwege te laten). De onderwerpen die aan de orde kunnen komen zijn reflectie op de opkomst, individuele duiding van de uitslag, welke bestuurscultuur de gemeente moet hebben en welke vervolgstappen met wil nemen voor de vorming van het college.

We zorgen voor een omgeving waar constructief over deze punten een gesprek wordt gevoerd. Voorafgaand aan de openbare bespreking nemen we het programma met de deelnemers goed door, zodat ze weten wat er van hen wordt verwacht en het kader voor het gesprek helder is.

Na afloop

Het duidingsdebat levert, hoewel informeel, ook een energieke start van de bestuursperiode. Daarnaast helpt het om formeel de campagnetijd af te sluiten. Én kiezers te informeren over het vervolg. Zodat politici op hun gemak samen de stap naar het nieuwe gemeentebestuur kunnen maken én het publiek is geïnformeerd over wat er komen gaat.