Wel gekozen, niet in de raad

Te druk. Niet verwacht. Of ‘had liever wethouder geworden’. Elke gemeenteraadsverkiezingen zijn er altijd wel een paar gekozenen die afzien van hun zetel. ‘Jammer,’ zegt Bijl tegen Binnenlands Bestuur. ‘Je staat op een kandidatenlijst om in de gemeenteraad te gaan, niet voor iets anders. Zeker als mensen een voorkeurstem op je uitbrengen is dat niet niks. Mensen vertrouwen je, en zien graag dat je namens hen opereert. Dat schept verplichtingen.’

Ook zogeheten lijstduwers zijn Bijl een doorn in het oog. Vuistregel moet volgens Bijl blijven: wil je niet in de raad, ga dan niet op een lijst staan.

Vooral lijstduwers en mensen die alleen wethouder willen worden, irriteren de bestuurskundige. Hij vindt het schandelijk dat kieslijsten bovenaan bevolkt worden door brutale would be-wethouders die nooit het plan hebben om in de gemeenteraad te komen. En lijstduwers, waarom vullen die hun steun aan een partij niet op een andere manier in ‘in plaats van de kieslijst te misbruiken’?

Één reden om de zetel niet in te nemen kan Bij zich wel voorstellen: teleurstellende verkiezingsuitkomsten.

 Soms moeten mensen sneuvelen om een nieuwe lijn te kunnen inzetten.

Voor één categorie afhakers kan hij wel waardering opbrengen: mensen die opstappen na een groot verkiezingsverlies, zoals de PvdA-fractie in Apeldoorn en de Rotterdamse SP-fractievoorzitter Leo de Kleijn. ‘Een legitieme reden. Soms moeten mensen sneuvelen om een nieuwe lijn te kunnen inzetten.’