Mand

‘Ik zou graag de laatste raadsleden willen verzoeken te gaan zitten,’ zegt voorzitter Jim Lo-A-Njoe. Na een reeks commissievergaderingen met informerende sessies en vragen aan het college volgt de raadsvergadering van Groningen. Door afwezigheid van burgemeester Kamminga zit Lo-A-Njoe voor. ‘We gaan voor zover ik weet de kortste vergadering ooit houden,’ zegt hij met pretoogjes. En inderdaad zijn de zeven besluiten op de agenda verdwenen nog voor je met je eigen ogen hebt geknipperd.

Eerst even iets anders. In beeld staat Ben Strik, antiekhandelaar te Deventer. Tv-maker Maxim Hartman vroeg hem voor zijn programma een artikel uit zijn winkel aan te prijzen. Trots houdt hij iets omhoog. ‘Dit is een heel mooi mandje, gemaakt door de firma Tigelaar, gebruikt als versiering of fruitmandje.’

‘Veel te lang,’ zegt Hartman afgemeten. ‘Korter.’

Zo’n commentaar hoor je ook wel in een raadzaal. Raadsleden zelf klagen al te vaak dat vergaderingen te lang duren. Pogingen met spreektijd, een kwantitatieve beperking op het aantal interrupties of minder moties helpen maar beperkt.

Ben Strik kijkt wat verdwaasd. ‘Mandje. Van Tigelaar. Gemaakt in Makkum.’ Nog voor de handelaar adem kan halen, hengelt Hartman de microfoon weer naar zichzelf. ‘Nog korter,’ zegt Hartman. ‘Dan zou ik de agenda willen vaststellen,’ zegt Lo-A-Njoe. Na afwezigheidmeldingen en een korte felicitatie is het tijd voor het eerste agendapunt. ‘Dat kan door knikken.’

‘We hebben een hele lijst met conformstukken,’ legt Lo-A-Njoe uit. Hamerstukken, zou men elders zeggen: onderwerpen waar in commissievergaderingen al over is gesproken en men tot de conclusie kwam dat bij de besluitvorming geen inhoudelijke behandeling nodig is. ‘Die wil ik graag in één keer afhameren,’ vindt de voorzitter. ‘Zijn er nog stemverklaringen?’ — om er snel aan toe te voegen: ‘Ik verwacht het eigenlijk niet!’

Verbaasd ziet Lo-A-Njoe Hans Moerkerk (Stadspartij) zijn hand opsteken. ‘Toch nog!’ roept Lo-A-Njoe. Helemaal geamuseerd kijkt-ie er niet bij; hij vergeet zelfs de naam van Moerkerk te noemen. ‘U gaat zo snel dat ik mijn verklaring niet eens kon vinden,’ zegt deze. ‘We zijn bang dat door deze wijziging de kleinere projecten onder druk komen te staan,’ legt Moerkerk uit.

Voor de camera houdt Ben Strik het mandje nog naast z’n gezicht. Zijn verbaasde blik is niet verdwenen. ‘Mandje van Tigelaar!’ zegt hij zonder een hap adem te nemen. ‘Nee,’ zegt Hartman, ‘Nog korter. Kort.’ En duwt meteen de microfoon weer onder de neus van de antiekhandelaar.

‘Dan wil ik met uw goedkeuring alle conformstukken aannemen,’ zegt Lo-A-Njoe. ‘Weer met een knik.’ Een kans om tegen te stemmen krijgen Moerkerk en zijn fractiegenoten niet. ‘En dan sluit ik deze vergadering,’ roept Lo-A-Njoe enthousiast. Bij elkaar heeft deze vergadering 4 minuten en 57 seconden geduurd. ‘Dankuwel!’ juicht de voorzitter — alsof hij een spelshow afsluit.

‘Mand!’ roept Ben Strik tegen Maxim Hartman, in een fragment waarmee hij viral ging.

De grap van het filmpje is natuurlijk dat door de antiekhandelaar op te jutten zijn aanprijzing zo kort mogelijk te maken, niet alleen de kraak en smaak uit de verkooptekst verdwijnt. 

Eigenlijk is de tekst ontdaan van álle relevante informatie. Het is misschien juridisch correct, maar voor raadsvergaderingen — waar over het lot van inwoners wordt besloten — is dat slechts de onderste streep op de meetlat.

Zoals Lo-A-Njoe de publieke tribune niet eens heeft laten weten over welke voorstellen de raad van Groningen nu besloot, laat staan met welke afweging van voors en tegens. Dat had wél gemoeten, bijvoorbeeld met een kort overzicht van de overwegingen in de commissies, en door tegenstemmen toe te staan ook echt raadsleden de kans te geven zich uit te spreken.

Zoals eigenlijk altijd bij hamerstukken het hoort. Dat is misschien niet korter, maar wel democratischer.

Deze column verscheen op 27 oktober 2025 bij Binnenlands Bestuur.