Is er een procedure voor emotie?

‘Wat mij opvalt is een aantal stukken die ter kennisname staan,’ zegt Ben Kenters (Fractie Kenters). De gemeenteraad van Veendam bespreekt de ingekomen stukken — meestal een agendapunt dat met hamerslag verdwijnt. Maar deze keer ligt het zwaartepunt niet bij de inhoud, maar bij de procedure.

Bij de ingekomen stukken staan meerdere documenten over zoutwinningsbedrijf Nedmag. ‘Mijns inziens zijn het cruciale stukken,’ vindt Kenters. Hij wil ze bespreken in een commissievergadering. ‘En ik roep inwoners op zienswijzen in te dienen.’

‘Kunt u aangeven welke stukken u precies bedoelt?’ vraagt burgemeester Annelies Pleyte. Er zijn rapportages, metingen, en informatie over vergunningverlening — geen van allen direct aanleiding voor een raadsbesluit. Waar dan ook zienswijzen voor nodig zijn, is niet duidelijk.

‘Ik steun deze vraag,’ zegt Ammy van Eerden (ChristenUnie). Meteen gevolgd door een ander agenderingsverzoek. ‘Dát punt gaat al naar de raad,’ zegt burgemeester Pleyte over het nieuwe verzoek. ‘Laten we eerst het vorige afronden.’ Maar ook dat gesprek over de Nedmag-stukken is nog onduidelijk. ‘Wat is precies het discussiepunt?’ wil Christel Knot (Gemeentebelangen) weten. De provincie heeft voor een eventuele vergunningverlening juist een GGD-onderzoek naar de gezondheidseffecten gelast. ‘Dit raakt de gezondheid van Veendammers,’ vindt Kenters. ‘Ik denk dat de bezorgdheid van de oppositie nog eens gedeeld wordt met het college.’

Meteen steekt Knot haar hand weer omhoog. ’Ik wil voorkomen dat het een heel debat wordt,’ zegt burgemeester Pleyte. ‘Ik sta nog één opmerking toe en dan wil ik het daarbij laten.’

‘Het is wat ongewenst dat de heer Kenters zegt dat het een zorg van de oppositie is. Het is een zorg van heel de raad,’ zegt Knot stuurs. ‘Het gaat me er alleen om wat we inhoudelijk in de commissie gaan bespreken.’

‘Ik zou graag de zienswijze die het college wil gaan indienen bij de provincie willen agenderen,’ zegt Van Eerden, terwijl het toch vanzelfsprekend is dat zo’n concept-zienswijze éérst in de raad wordt geagendeerd. Zoiets wordt immers door het hele gemeentebestuur – dus raad én college – ingediend. ‘Eventueel ook met een zienswijze van de raad,’ vindt Van Eerden. ‘En door inwoners te betrekken.’

‘Ik probeer het even samen te vatten,’ zegt Pleyte. Meerdere raadsleden worden onrustig van de inmiddels verwarde verzoek. ‘De brieven zijn grotendeels al in procedure hè,’ legt de burgemeester uit. Kenters schuifelt op zijn stoel. ‘Er is een onderzoeksvraag lopend,’ zegt Pleyte. Maar niemand lijkt op rationele uitleg te wachten. ‘Ik zoek naar het voordeel van nu agenderen.’ Ze kijkt Kenters aan, die glazig terugkijkt.

Kenters lijkt het zelf ook niet meer te weten. ‘Wil iemand anders reageren?’ vraagt hij. ‘Ik wil graag dat de zienswijze vroegtijdig beschikbaar is,’ zegt Van Eerden. ‘Zodat wij tijdig kunnen reageren.’ Pleyte knikt. ‘Volgens mij voorziet de procedure daarin,’ legt ze uit. ‘Dan is er ook nieuwe informatie, anders wordt het vrees ik een herhaling van zetten.’

‘Ik wil ook graag de raadsbrief over verkeersstudies agenderen,’ zegt Harry Schonewille (SP). terwijl het gesprek over de Nedmag-rapportages toch echt niet is afgerond. Niet alleen burgemeester Pleye is verbaasd. ‘Kunnen we dan de andere afronden?’ zegt ze. Niemand verzet zich er meer tegen, waarmee Kenters’ verzoek tot agendering slechts daarom lijkt te zijn afgehandeld.

Tot een duidelijke uitspraak van de raad komt het daarmee dus niet. Net zo min als helderheid over hoe de zorgen worden geagendeerd — of hoe de wens om bewoners te betrekken een plek krijgt in de behandeling. Hopelijk lukt het de agendacommissie daar wél lijn in te brengen. En het gesprek zo te organiseren dat het over gezamenlijke afwegingen gaat, en niet alleen over individuele bezorgdheid.

Deze column verscheen op 30 juni 2025 bij Binnenlands Bestuur.