Een raadslid kan een amendement indienen op beleidsvoorstellen. Maar dan is het wel zaak voor financiële dekking te zorgen.
‘Ik citeer,’ zegt Serkan Kilickaya (GroenLinks) plechtig. ‘De regeling zorgt dat ik vaker met mijn kleinkinderen iets leuks kan gaan doen.’ Zijn stem buigt nauwelijks mee met de gevoelswaarde van de zin. ‘Einde citaat,’ voegt hij er op dezelfde monotone toon aan toe. Maar Kilickaya krijgt vanavond niet zijn zin. Niet vanwege een gebrek aan empathie bij hem of zijn collega’s in de Schiedamse raad, maar door de manier waarop hij zijn voorstel presenteert.
‘Het zou wel eens een korte vergadering kunnen worden,’ zegt burgemeester Harald Bergmann als hij de vergadering opent. De agenda is kort, en de meeste voorstellen zijn al in de raadscommissie uitgebreid besproken. De meeste meningsverschillen zijn bekend en, om het zo maar te zeggen, bedebatteerd. Dat geldt ook voor de Verordening vrij reizen voor minima van 67 jaar en ouder, waarmee de gemeente het openbaar vervoer vergoedt voor ouderen met een inkomen op bijstandsniveau.
Maar niet als het aan Kilickaya ligt. Hij wil de inkomensgrens verhogen naar 120 procent van de bijstandsnorm en heeft samen met zijn fractie en Alles voor Schiedam een wijzigingsvoorstel ingediend. Met zo’n amendement kan een raadslid letterlijk voorstellen om de beleidsvoorstellen te wijzigen. De oorspronkelijke tekst over de bijstandsnorm eruit — ctrl-x — en de aangepaste versie van Kilickaya en zijn collega’s — ctrl-v — erin. Mits het amendement wordt aangenomen, natuurlijk.
Hoewel de nieuwe verordening vrij reizen al sinds de commissievergaderingen op brede steun kan rekenen, is dat Kilickaya’s voorstel nog niet zeker gesteld. Hij moet de raad overtuigen. ‘Door dit voorstel kunnen meer ouderen sociaal participeren,’ stelt hij. Meer grootouders die met hun kleinkinderen op stap kunnen of andere bezoekjes brengen. En het is ook goed voor hun gezondheid, betoogt hij. ‘Op de lange termijn zullen de zorgkosten dalen,’ denkt het raadslid. En duur? Dat valt volgens hem wel mee. ‘Het kost hooguit 60.000 euro, en niet iedere oudere zal er gebruik van maken.’
Beleid zonder financiering komt al snel neer op onbehoorlijk bestuur
Sterke argumenten, maar steun krijgt hij niet. ‘Wij zijn voorstander van vrij reizen,’ zegt Dick van Belle (PvdA), ‘maar we hebben het moeilijk in de begroting.’ Met de onvermijdelijke verwijzing naar het ravijnjaar. Door rijksbeleid staan volgend jaar vrijwel alle gemeentebegrotingen onder druk – ook die van Schiedam. ‘Zeer sympathiek,’ vindt ook John Maris (Progressief Schiedam), om vervolgens dezelfde maar te laten vallen: ‘We krijgen het al moeilijk genoeg.’
Ook wethouder Petra Zwang noemt het amendement ‘een sympathieke gedachte’, maar wijst op een cruciaal probleem: Kilickaya heeft niet uitgelegd waar extra geld voor zijn voorstel vandaan moet komen. Wel nieuw beleid voorstellen, maar niet aangeven hoe het betaald moet worden. ‘Er is geen dekking voor het amendement,’ legt Zwang uit. ‘Dan maken jullie maar dekking,’ pareert Kilickaya. ‘Er is geld genoeg,’ valt Maarten Reuderink (OuderenPartij) hem bij, ‘het gaat om keuzes.’ De wethouder haalt demonstratief haar schouders op.
De ironie dat Kilickaya in een debat over armoede niet uitlegt hoe de gemeente zelf de eindjes in de begroting maar aan elkaar moet knopen, ontgaat hem. Dat hij zijn eigen voorstel verprutst heeft, vermoedelijk ook. Een amendement zonder dekking – beleid zonder financiering – komt al snel neer op onbehoorlijk bestuur. Vind je het gek dat de rest van de raad er niet aan wil. Met een motie, ingediend voordat het college het beleidsvoorstel had uitgewerkt, had hij wellicht meer kans gehad. Maar tja, dan had hij eerder in actie moeten komen. Waarmee nog maar eens is aangetoond dat politiek niet alleen een kwestie van geld is, maar ook van timing.
Deze column verscheen op 31 maart 2025 eerst in Binnenlands Bestuur.