In de media

‘Dit is geen tussenpeiling, dit zijn verkiezingen’

Te veel mensen stemmen bij de Provinciale Statenverkiezingen om de verkeerde redenen. En dat ondermijnt hun betekenis. ‘Als je het zo belangrijk vindt om een signaal af te geven richting Den Haag, organiseer dan een peiling — maar verkracht niet de verkiezingen’, zegt John Bijl, directeur van het Periklesinstituut, in een gesprek met BNR.

Redactie - 27 februari 2023
John Bijl en Hans Vollaard in de studio van BNR (foto: John Bijl)

Samen met politicoloog Hans Vollaard is hij te gast om uit te leggen waar de verkiezingen nu écht over gaan. Niet over migratie of de spreidingswet, maar over woningbouw, buslijnen en cultuurbeleid in de provincie. Toch blijkt uit onderzoek dat een derde van de kiezers zich bij het stemmen laat leiden door onderwerpen waar de provincie geen bevoegdheid over heeft. Vollaard: ‘De verkiezingen zijn bedoeld als controlemiddel. Maar als je niet weet wat er speelt, kun je het bestuur ook niet afrekenen.’

De misverstanden zijn volgens de gasten het gevolg van een combinatie van factoren: het onderwijs besteedt te weinig aandacht aan het functioneren van de provincie, de media richten zich vooral op landelijke kopstukken, en politieke partijen sturen zelf hun Haagse fractieleiders op pad. ‘Dan gaan we dus debatteren over asielinstroom, terwijl de provincie zich buigt over verkeersveiligheid of de verdeling van nieuwbouwlocaties.’

Volgens Bijl doen de landelijke media hier een stap te ver. ‘Als EénVandaag landelijke partijleiders aan het woord laat over provinciaal beleid, dan ben je de kiezer gewoon verkeerd aan het informeren.’

Toch is er ook hoop. Onderwerpen als stikstof of arbeidsmigratie raken óók aan provinciale keuzes. En de recente opkomst van BBB laat zien dat kiezers wel degelijk gevoelig zijn voor regionale belangen. Maar dan moeten die belangen wel herkenbaar worden gepresenteerd. ‘Gebruik deze verkiezingen waarvoor ze bedoeld zijn,’ zegt Bijl. ‘Als signaal, als mandaat — maar dan wel voor je provincie.’