Grenzen van de werkelijkheid

Niet alleen fysieke grenzen, ook de bestuurlijke grenzen kunnen gemeentelijke besluiten flink in de weg zitten. Soms zou je willen dat je meer kon dan je mocht.

De gemeente Gilze en Rijen besloot in september vorig jaar met 17 vóór en 4 tegen dat de winkels op zondag open mochten. Dat besluit was ondoordacht, meent de indiener van een bezwaar. De gemeente is niet ‘substantieel en autonoom toeristisch’ zoals volgens de wet wel moet. De bezwaarcommissie vindt het een gegrond bezwaar. Gevolg: het college stelt voor het besluit van toen terug te draaien om een eventuele gerechtelijke procedure met de indiener te voorkomen.

De raad ontkomt niet aan het verlangen ook te debatteren over nut en noodzaak van de zondagopenstelling, al is het niet de vraag voor dit raadsdebat. ‘Openingstijden zijn aan de ondernemers zelf,’ stelt Hans Rutten (VVD). Hij windt zich op over de onduidelijke wet: ‘het is een gedrocht!’ Jan de Wee (GemeenteBelangen) benadrukt de veranderde tijd. ‘Vroeger werkte je op vaste tijden, tegenwoordig is zondag een gewone dag,’ stelt hij fraai. De enige fractie tegen de zondagopenstelling meent dat het slecht voor de ondernemers. ‘Mensen kunnen een euro maar een keer uitgeven!’ zegt Jac Wouters van het CDA. ‘Maar het bestedingspatroon is wel veranderd!’ zet Ton Hesemans (PvdA) er gretig tegenover.

Maar of je voor of tegen zondagopenstelling bent, was niet de stelling van dit debat. ‘U moet een besluit nemen of we de winkelopstelling terugdraaien, anders moeten we de gang naar de rechter maken,’ memoreert burgemeester André Osterloh. De raad reageert teleurgesteld. ‘Maar kunnen we dan niet proberen de winkels in alleen Rijen open te houden?’ probeert De Wee nog. ‘Ook dan moeten we aan de criteria van de wet voldoen,’ redeneert de Burgemeester. ‘Maar de wet is een gedrocht!’ herhaalt Rutten. ‘Toch moeten we er aan voldoen,’ stelt de Burgemeester.

Dan is het ineens voorbij. Zonder slot, zonder laatste afweging. Lijdzaam gaat de raad akkoord met het terugdraaien van de zondagopenstelling. De vraag van dit debat — durven we naar de rechter of heeft de gemeente maar te schikken heeft naar de wet? — blijft onder het laagje teleurstelling verscholen.

Deze column verscheen op 1 mei 2012 bij Binnenlands Bestuur.